Odszkodowania za słupy energetyczne i napowietrzne linie energetyczne – pieniądze w zasięgu ręki (cz. III)

 

Sytuacja gdy słupy mają powstać.

 

W przypadku nowostawianych „słupów” i chęci przeprowadzenia napowietrznej linii energetycznej nad należącą do nas działką budowlaną bądź rolną sprawa jest dość prosta. PSE Operator powinien sam zgłosić się do nas z propozycją zawarcia umowy ustanawiającej służebność przesyłu. Propozycję określonego wynagrodzenia przedstawiamy operatorowi, który ją akceptuje lub nie. Najlepszym wyjściem przy prowadzeniu negocjacji jest skorzystanie z usług kancelarii specjalizującej się w doradztwie z zakresu prawa energetycznego (zajmują się one m.in. profesjonalnym wyliczaniem realnej wartości ustanawianej służebności). Przy prowadzonych samodzielnie negocjacjach statystyczny Kowalski jest łatwym celem do „oskubania”, a różnica między możliwym do uzyskania dochodem, a rzeczywiście otrzymanym, wielokrotnie przekracza wysokość wynagrodzenia za pomoc prawną.

 

Jeśli operator systemu przesyłowego nie zgadza się na zaproponowaną przez nas kwotę to następnym krokiem jest postępowanie o sądowe ustanowienie służebności przesyłu – w takim wypadku to sąd na podstawie dostarczonych dowodów oceni jak duża powinna być kwota wynagrodzenia za ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego. W postępowaniu sądowym bezwzględnie wskazanym jest skorzystanie z pomocy kancelarii dochodzącej roszczenia odszkodowawcze. Należy pamiętać, że stwierdzona przed sądem, w postępowaniu nieprocesowym, kwota wynagrodzenia będzie właściwie osteteczną.

 

Odszkodowanie za prowadzone prace

W omawianym powyżej przypadku warto wspomnieć, iż można domagać się także odszkodowania za realnie poniesione straty powstałe w związku z prowadzeniem prac przy stawianiu nowej infrastruktury. Praktycznie wygląda to tak, iż np. rolnik domaga się odszkodowania za straty poniesione w związku ze zniszczeniem części plonów, ustanowieniem drogi dojazdowej do słupa, a której obszar liczony w metrach kwadratowych jest skutecznie wyłączony ze standardowej eksploatacji, przez czas prowadzenia robót.

 

Sytuacja zastana – istniejące słupy.

 

Najpowszechniejszym jest jednak problem istniejących już na działkach słupów energetycznych oraz napowietrznych linii energetycznych. W takim wypadku dochodzimy od operatora systemu przesyłowego odszkodowania za bezprawne ingerowanie w nasze prawo własności. Bezprawnym jest ono, gdy służebność przesyłu nie została wpisana do księgi wieczystej nieruchomości oraz nieistnieją żadne umowy między operatorem systemu przesyłowego (lub jego poprzednikiem), a właścicielem nieruchomości obciążonej, w której właściciel nieruchomości zgadzałby się na przebieg linii energetycznej przez jego działkę.

Należy pamiętać o bardzo istotnej sprawie – strona mająca interes prawny (przedsiębiorstwo przesyłowe) będzie powoływać się na fakt zasiedzenia  służebności przesyłu, na gruncie art 292 oraz art 172 Kodeksu Cywilnego mówiących o zasiedzeniu służebności gruntowych:

 

Art. 292.

Służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio

 

Art. 172.

§ 1. Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).

§ 2. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

 

Zasiedzenie służebności przesyłu powoduje, iż pierwotnie bezprawna służebność zostaje „nabyta” przez operatora systemu przesyłowego bez wynagrodzenia. Okres zasiedzenia liczymy od czasu postawienia słupów i napowietrznej linii energetycznej.

To właśnie na zasiedzenie najczęściej powołuje się PSE Operator odmawiając wypłaty jakiegokolwiek odszkodowania. W takim wypadku negocjacje w większości spraw nie przynoszą spodziewanego efektu i pozostaje jedynie droga postępowania nieprocesowego o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem. W tym wypadku najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z profesjonalnej Kancelarii, która posiada bogate doświadczenie w sprawach o ustanowienie służebnośći przesyłu i która skutecznie będzie zwalczać zarzuty zasiedzenia lub przedawnienia roszczeń związanych z posadowieniem na nieruchomości urządzeń przesyłowych.

Przed sądem profesjonalny pełnomocnik może powołać się chociażby na jedno z nowszych orzeczeń SN dotyczące okresu zasiedzenia służebności przesyłu. SN – Izba Cywila z dnia 9 grudnia 2009 r.; IV CSK 291/2009.  Orzeczenie to stanowi, że:

„Okres do 1989 r. nie może być wliczany do okresu zasiedzenia przez przedsiębiorstwo państwowe, jakim był zakład energetyczny. Do tego czasu wszystko było własnością Skarbu Państwa, a zatem i posiadanie było wykonywane na jego rzecz. Zakład sprawował tylko zarząd, a więc nie był właścicielem urządzeń”.