Podatek od odszkodowania – czy od otrzymanego odszkodowania należy płacić podatek dochodowy ?

Na to pytanie znajdziemy odpowiedź w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa podlega częstym nowelizacją, a ostatnia miała miejsce 7 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032).

Ustawa stanowi, iż co do zasady wszelkie dochody osoby fizycznej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ustawodawca wprowadził wyjątki od tej generalnej zasady. Świadczenia o charakterze odszkodowawczym znajdują się w katalogu zwolnień przedmiotowych, a to w art. 21 ust. pkt 3b, 3c i 4.

Wolne od podatku dochodowego są m.in:
– kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych ,
– odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość;

W związku z powyższym, wszelkie wymienione wyżej świadczenia odszkodowawcze wypłacone przez podmioty odpowiedzialne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, chyba że odszkodowanie dotyczy wynagrodzenia szkody związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnej produkcji rolnej opodatkowanych na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym.

Odpowiadając więc na pytania dotyczące konkretnego stanu faktycznego:

Czy zadośćuczynienie za własny uszczerbek na zdrowiu wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Nie, wypłacone zadośćuczynienie za uszczerbek na zdrowiu i doznaną krzywdę nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Czy odszkodowanie za wydatki związane z leczeniem, rehabilitacją innymi kosztami związanymi z leczeniem, a wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Nie, odszkodowanie za poniesione koszty leczenia i rehabilitacji wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Czy zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Nie, zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Czy odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu wypłacone w związku z zawartą umową ubezpieczenia NNW wypłacone przez zakład ubezpieczeń podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Nie, odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu wypłacone w związku z zawartą umową ubezpieczenia NNW wypłacone przez zakład ubezpieczeń nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Czy odszkodowanie za uszkodzony prywatny samochód wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Odszkodowanie za uszkodzony prywatny samochód wypłacone przez sprawcę lub zakład ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy odpowiedzialności cywilnej podlega nie opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ugoda o odszkodowanie i zadośćuczynienie a podatek dochodowy

Ustawodawca rozróżnia dwa stany faktyczne:
– zapłata odszkodowania i zadośćuczynienia jako następstwo zawartej ugody sądowej
– zapłata odszkodowania i zadośćuczynienia jako następstwo zawartej ugody pozasądowej

Czy należy zapłacić podatek od odszkodowania i zadośćuczynienia wypłaconego na skutek zawarcia ugody sądowej.

Wolne od podatku dochodowego są odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie. Przepis ten należy stosować wprost. A więc, jeżeli w sprawie o odszkodowanie zawarto ugodę przed sądem powszechnym, na mocy której podmiot zobowiązany wypłaca odszkodowanie lub zadośćuczynienie, to dochód ten jest zwolniony od obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy należy zapłacić podatek od odszkodowania i zadośćuczynienia wypłaconego na skutek zawarcia ugody pozasądowej.

Powyższy stan faktyczny reguluje art. 21 ust. 1 pkt 3 g ustawy, który jednoznacznie wskazuje, iż zwolnienie przedmiotowego nie stosuje się do odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Tak więc na pytanie:

“Czy muszę zapłacić podatek od odszkodowania wypłaconego na skutek zawartej ugody z zakładem ubezpieczeń”, należy odpowiedzieć:

Jeżeli odszkodowanie lub zadośćuczynienie zostało wypłacone przez podmiot zobowiązany w związku z zawartą ugodą pozasądową, to poszkodowany musi zapłacić podatek dochodowy od wypłaconego odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Sytuacja taka miejsce, gdy poszkodowany, pełnomocnik, kancelaria odszkodowawcza zawrze ugodę z ubezpieczycielem w trakcie postępowania likwidacyjnego. Podobnie należy zapłacić podatek dochodowy, gdy po wytoczeniu powództwa sadowego  strony zawrą ugodę poza salą sądową (ugoda pozasądowa w trakcie procesu).

W wyroku II FSK 1302/15 Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że również ugoda zawarta przed notariuszem nie zwalnia poszkodowanego od zapłaty podatku dochodowego. Poszkodowany wskazywał, iż w sprawach toczyły się postępowania sądowe o zapłatę odszkodowania, a zatem ugoda notarialna może być uznana za równorzędną z ugodą sądową. NSA jednoznacznie orzekł, że tylko ugody sądowe są zwolnione z podatku PIT.

Kancelaria Odszkodowawcza KDRO.pl informuje klientów o skutkach podatkowych związanych z zawarciem ugód pozasądowych. Jako kancelaria prowadzimy spory sądowe z ubezpieczalniami. Jeżeli klient pragnie zawrzeć ugodę z zakładem ubezpieczeń, dążymy do zawarcia ugody sądowej poprzedzonej wcześniejszym wytoczeniem powództwa o zapłatę odszkodowania. W ten sposób chronimy naszych klientów przez koniecznością zapłaty podatku dochodowego od wypłaconego odszkodowania.